4 Nisan Sokak Hayvanları Günü: Türkiye’de sokak hayvanları ne durumda ve neden tartışılıyor?

Bugün 4 Nisan Sokak Hayvanları Günü. Hollandalı sokak hayvanı vakıflarının girişimiyle 2010’da ilan edilen bu günde 12 yıldır sokak hayvanlarının yaşadıkları sorunlara dikkat çekiliyor.

Hollandalı dernekler dünya genelinde 600 milyon sokak hayvanı olduğunu tahmin ediyor.

Türkiye’deki sokak hayvanlarının sayısına dair tahminler ise 10 milyon civarında.

Adana Veteriner Hekimler Odası Başkanı Nihat Köse 2019 yılındaki tahmininde 8 milyondan bahsetmiş, AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin ise 3 Şubat 2021’de yaptığı konuşmada, “Kısırlaştırılma yapılmazsa 10 yıl içinde köpeklerin 60 milyona ulaşması bekleniyor” demişti.

Nihat Köse’ye göre sokak hayvanlarının sayısının azalmaya başlaması için yüzde 70’inden fazlasının kısırlaştırılması gerekiyor ve bu da maliyetli bir iş.

Köse, Türkiye’de çocuklara karne hediyesi olarak hayvan alındığını ve daha sonra çocukların bu hayvanlara bakamaması nedeniyle hayvanların sokağa bırakıldığını söyleyerek bu durumu eleştirdi.

Köse’ye göre hayvanlara kimlik çıkarılıp sokakta bulunan hayvanların sahiplerinin tespit edilmesi ve onlara ciddi yaptırımlar uygulanması bunun önüne geçebilir.

Bir örnek: Hollanda sokak köpeği sorununu nasıl aştı?

Sokak Hayvanları Günü’nün mimarı Hollandalı derneklerin 2012’de yayımladığı bir rapor, Hollanda’nın başıboş köpek sorununu nasıl aştığını anlatıyor.

Rapora göre Hollanda’da 1800’lerde çok sayıda sokak köpeği varken 1900’lerde getirilen önlemler bu sorunun ortadan kalkmasını sağladı.

1962’de getirilen bir yasayla hayvanına gerekli bakımı sağlayamayan kişilere 16 bin 750 euroya (272 bin TL) kadar para cezası ve üç yıla kadar hapis cezası verilebiliyor.

Hollanda’da kamu yararına faaliyet gösteren dernek statüsündeki Hayvanları Koruma Derneği ve Köpekleri Koruma Derneği’nin de başıboş köpeklerin sayısını azaltmada önemli bir rolü olduğu aktarılıyor.

Raporda Türkiye gibi sokak hayvanı sorunu yaşayan ülkelere de tavsiyeler veriliyor.

Türkiye’de yasaklı olan bazı ırklar barınaklarda tutuluyor

Sokak hayvanlarının sayısının yüksek olduğu ve durumun umutsuz gözüktüğü ülkelerde bile işe yarayacağı bilimsel olarak ispatlanmış bir yöntem olarak, “Topla, Bakımını Yap, Aşıla, Aldığın Yere Bırak” adı verilen dört aşama tavsiye ediliyor.

Türkiye’deki yasalar da bununla uyuşuyor. 2004 yılında yürürlüğe giren Hayvanları Koruma Kanunu’nda hayvanların kısırlaştırılması, aşılanması, rehabilite edilmesi ve kayıt altına alındıktan sonra alındıkları ortama bırakılması öngörülüyor.

Fakat uzmanlar sorunun yasalardan çok uygulamadan kaynaklandığını belirtiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen yıl, kanunda yazan bu ifadeye rağmen sahipsiz hayvanların yerlerinin sokaklar değil barınaklar olduğunu söylemesi tartışma yaratmıştı. İstanbul, Ankara ve İzmir Baroları Erdoğan’a itiraz etmişti.